دامنه نوسان چیست؟همه نکات قیمت سهام به زبان ساده❤️‍🔥

دامنه نوسان قیمت سهام چیست؟ این دامنه چه اهمیتی برای کاربران در بازار بورس دارد؟ در این مقاله با شما همراه هستیم تا یکی از مهم‌ترین فاکتورهای مربوط به بازار یعنی دامنه نوسان بورس را با شما مرور کنیم. همان طور که می‌دانید معاملات در بازار بورس تهران با محدودیت نوسان در طول روز همراه است. اما بسیاری از کاربران اطلاعات کافی درباره این دامنه نوسان نداشته و به همین دلیل در هنگام شروع معاملات خود در بازار با چالش‌هایی روبرو می‌شوند.

در ادامه سری تا پیاز دامنه نوسان قیمت سهام را بررسی کرده و تأثیر آن بر معاملات را نیز ارزیابی خواهیم نمود.

دامنه نوسان قیمت سهام چیست

دامنه نوسان بورس چیست و آیا فقط مختص بازار بورس ایران است؟ قیمت هر سهم در بازار بورس ایران در طول هر روز کاری می‌تواند مقدار مشخصی از قیمت روز قبل جابه‌جا شود. به این معنی که امکان افزایش و یا کاهش قیمت یک سهم در یک روز بیشتر از این محدوده نوسان وجود نداشته و در صورت ارائه پیشنهادات قیمتی کمتر یا بیشتر از محدوده مجاز در نظر گرفته شده، عملاً امکان معامله برای کاربر وجود نخواهد داشت. دامنه نوسان قیمت سهام ابزاری است که حد بالا و پایین معامله یک سهم را مشخص و نوسانات قیمت آن را کنترل می‌کند.

دامنه نوسان قیمت سهام تنها مختص بورس ایران نبوده و همه کشورهای بزرگ نیز از این مهم استفاده می‌کنند. با توجه به مزیت‌هایی که در ادامه به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت، این ابزار در بزرگترین بازارهای بورس جهانی نیز کاربرد دارد. البته مقدار این محدوده در هر بازار متفاوت است. برخی از کشورها 10 درصد از قیمت نهایی روز گذشته، در برخی کشورها 20 درصد و در ایران به صورت معمول 5 درصد تعیین شده و کاربرد دارد.

دامنه نوسان قیمت سهام در بورس چقدر است؟

اکنون درک کردید که دامنه نوسان قیمت سهام چیست و فقط مختص بازار بورس تهران هم نبوده و در همه کشورها از مزیت‌های آن استفاده می‌شود. اما دامنه نوسان قیمت سهام در بورس تهران چقدر است؟ دامنه نوسان بورس تهران در هر روز برای هر بازار متفاوت است.

دامنه نوسان سهام در بازار بورس تابلو اصلی و فرعی 5 درصد است. به این معنی که قیمت یک سهم در هر روز نسبت به قیمت روز قبل حداکثر می‌تواند 5 درصد افزایش یا 5 درصد کاهش پیدا کند.
دامنه نوسان قیمت حق تقدم سهام مثبت و منفی 10 درصد است.
دامنه نوسان قیمت در بازار اول و دوم فرابورس 5 درصد است.

در بازار پایه فرابورس نیز سهام در سه تابلو مختلف دسته‌بندی می‌شوند که دامنه نوسان قیمت هر یک از این تابلوها با هم متفاوت است.

دامنه نوسان قیمت سهام در تابلو زرد فرابورس مثبت و منفی 3 درصد است. در صورتی که در این سهم‌ها شاهد صفر خرید و یا فروش به مدت سه روز متوالی باشیم، دامنه نوسان به مثبت و منفی 5 درصد تغییر خواهد کرد.
دامنه نوسان قیمت سهام در تابلو نارنجی 2 درصد است و در صورت وجود صف خرید یا فروش به مدت سه روز متوالی در این سهم‌ها، دامنه نوسان آن‌ها به 4 درصد تغییر پیدا خواهد کرد.
دامنه نوسان قیمت سهام در تابلو قرمز 1 درصد است و در صورت وجود صف خرید یا فروش به مدت سه روز متوالی در این سهم‌ها، دامنه نوسان آن‌ها به 3 درصد تغییر خواهد یافت.

معیار تعیین دامنه نوسان قیمت سهام چیست

دقت داشته باشید که دامنه نوسان بورس بر اساس قیمت نهایی روز قبل تعیین می‌شود نه سایر قیمت‌ها. اگر به تابلو بورس نگاه کرده باشید در پایان هر روز قیمت‌های مختلفی برای یک سهم اعلام می‌شود.

قیمت آغازین اولین قیمتی است که هر روز سهم مورد نظر اولین معامله را با آن شروع کرده است.
قیمت پایانی قیمت آخرین معامله صورت گرفته در آن سهم در انتهای روز است.
پایین‌ترین و بیشترین قیمت نیز قیمت‌های حداقلی و حداکثری مربوط به یک سهم هستند.
در نهایت قیمت نهایی یک سهم از میانگین وزنی معاملات صورت گرفته در طول روز به دست می‌آید که معیار تعیین دامنه نوسان قیمت سهام در روز بعد خواهد بود.

در واقع صفر دامنه نوسان در هر روز کاری همان قیمت نهایی روز قبل است و 5 درصد کاهش یا افزایش از این قیمت محاسبه می‌شود.

تاریخچه و آینده دامنه نوسان قیمت سهام چیست

لازم به توضیح است که هر چند دامنه نوسان بورس در شرایط فعلی حداکثر 5 درصد است، اما این محدوده در طول تاریخچه بورس متفاوت بوده و ممکن است در آینده نیز دستخوش تغییراتی شود. سازمان بورس بر اساس شرایط موجود و پیشرفت بازار اقدام به ایجاد تغییر در این دامنه کرده است. دامنه‌ای که در سال‌های گذشته ابتدا 3 درصد بود و سپس به 5 درصد افزایش پیدا کرد. از این رو تغییر کردن آن در آینده نیز خیلی دور از ذهن نخواهد بود.

تأثیر دامنه نوسان قیمت سهام در بورس و معاملات چیست؟

با تعریف دامنه نوسان در بورس آشنا شدید و اکنون می‌دانید که دامنه نوسان قیمت سهام چیست. اما لازم است تا تأثیر دامنه نوسان بر معاملات کاربران را نیز بررسی کنیم. دقت کنید که تأثیر این دامنه ممکن است شرایط معاملات شما را با چالش‌هایی روبه‌رو سازد. از این رو دقت به این نکات اهمیت بسیار زیادی برای افراد فعال در بازار بورس دارد.

به عنوان اولین تأثیر باید در نظر بگیرید که امکان افت قیمت یک سهم در هر روز بیش از 5 درصد نسبت به قیمت نهایی روز قبل وجود ندارد.
هم چنین امکان افزایش قیمت سهم بیش از 5 درصد قیمت نهایی روز قبل وجود نخواهد داشت.
وقتی تقاضا برای یک سهم افزایش یافته و در نتیجه قیمت سهم رو به افزایش است، در نهایت این امر می‌تواند منجر به ایجاد صف خرید در سهم مورد نظر شده که ایجاد صف خرید دقیقاً به دلیل وجود همین دامنه نوسان بورس است.
هم چنین مفهوم صف فروش نیز به دلیل تعریف دامنه نوسان در بورس ایجاد شده است. وقتی عرضه یک سهم با فشار زیادی همراه شده و نهایت افت قیمت مجاز در طول یک روز برای آن رخ می‌دهد، شاهد ایجاد صف فروش در آن خواهیم بود.

حداکثر میزان افت یا افزایش سرمایه در طول روز با دامنه نوسان 5 درصد چقدر است؟

با تعریف دامنه نوسان بورس آشنا شدید. دقت داشته باشید که برخی از کاربران با این تعریف بر این تصور هستند که حداکثر میزان ممکن برای افت سرمایه یا افزایش سرمایه آن‌ها در طول روز 5 درصد خواهد بود. این تصور اشتباه است.

فرض کنید که شما یک سهم در ابتدای یک روز کاری در صف خرید خریداری کرده باشید. در صورتی که قیمت سهم در انتهای روز به صف فروش برسد، سرمایه شما با 10 درصد افت قیمت و 1.5 درصد کارمزد همراه شده است. در واقع ممکن است شما در طول یک روز 11.5 درصد از سرمایه خود را از دست بدهید.

فرض کنید که شما در ابتدای یک روز سهمی را در صف فروش خریداری کرده باشید. اگر قیمت سهم در طول همان روز به صف خرید برسد، سرمایه شما با 10 درصد افزایش سرمایه و 1.5 درصد کارمزد همراه شده که در نهایت سود 8.5 درصدی را برای شما به دنبال خواهد داشت.

نحوه تعیین دامنه نوسان قیمت سهام در بورس بر اساس حجم مبنا

برای اینکه بهتر از قبل بدانید دامنه نوسان قیمت سهام چیست باید شما را با یک مفهوم دیگر در بازار به نام حجم مبنا آشنا کنیم. زیرا محاسبه دامنه نوسان قیمت برای هر روز به این اصطلاح نیز وابسته است.

حجم مبنا چیست؟

اگر به تابلو بورس برای هر سهم دقت کرده باشید، یکی از اطلاعات درج شده در تابلو برای هر سهم حجم مبنا است. حجم مبنا برای هر سهم بر اساس فاکتورهای مختلفی اعم از میزان کل سهام موجود برای آن سهم، درصد شناوری و مواردی از این دست تعیین می‌شود.

در اصطلاح بازار به حداقل حجمی که لازم است تا محدوده نوسان قیمت یک سهم به صورت کامل اعمال شود، حجم مبنا گفته می‌شود. در واقع برای اینکه قیمت یک سهم بتواند در نهایت به حداکثر دامنه نوسان چه در جهت منفی و چه در جهت مثبت برسد، حداقل باید به مقدار حجم مبنا معامله شده باشد.

برای درک هر چه بهتر این مفهوم، شما را با یک مثال ساده همراه می‌کنیم. فرض کنید که قیمت نهایی یک سهم در روز گذشته 1000 تومان بوده است. در شروع روز جاری این سهم در صف فروش باز شده و در تابلو با 5 درصد منفی روی عدد 950 تومان قرار گرفته و تا انتهای روز از صف فروش خارج نشود. در شرایط عادی و بدون وجود حجم مبنا، قیمت نهایی این سهم برای روز آتی همان 950 تومان خواهد بود. اما این مهم با وجود حجم مبنا شرایط دیگری خواهد داشت.

اگر حجم معاملات سهم در روز جاری حداقل به حجم مبنا برسد، قیمت نهایی آن 950 است. اما اگر حجم معاملات نتواند به حجم مبنا برسد، عملاً قیمت نهایی روز آتی مقداری کمتر و با یک تناسب بر اساس حجم مبنا و حجم معاملات تعیین خواهد شد.

مزیت‌های دامنه نوسان قیمت سهام چیست

تا به اینجای مقاله تشریح کردیم که دامنه نوسان قیمت سهام چیست و چگونه محاسبه می‌شود. اما این ابزار چه مزیت‌هایی برای کاربران به دنبال دارد؟

با وجود دامنه نوسان قیمت سهام، سهام‌داران بزرگ و افراد با سرمایه‌ای زیاد امکان ایجاد تغییرات خیلی زیاد و به دلخواه خود را در قیمت سهم نخواهند داشت و این میزان حداکثر به مقدار دامنه نوسان خواهد بود.
وجود دامنه نوسان بورس باعث می‌شود تا در نهایت در انتهای روز قیمت واقعی سهم کشف شود. در صورت بروز اختلال در روند معاملات از سوی برخی از سهام‌داران و یا در زمان شروع عرضه یک سهم بعد از چند روز بسته بودن، از دامنه نوسان برای کشف قیمت آن استفاده می‌شود.
در شرایط بحرانی، دامنه نوسان از بروز تلاطم‌های شدید در هر سهم جلوگیری می‌کند.
کاهش ریسک معاملات برای کاربران هم از مزیت‌های وجود دامنه نوسان است تا آن‌ها بیش از یک درصد مشخص در طول روز محتمل ضرر نشوند.

هم چنین با تعریف حجم مبنا باید درک کنید که ایجاد همین محدوده نوسان 5 درصدی در یک سهم نیز نیاز به سرمایه زیادی داشته و برای هر کسی با سرمایه کم امکان‌پذیر نخواهد بود. به این معنی که با یک معامله در صف فروش نمی‌توان قیمت نهایی سهم را به منفی 5 درصد کاهش داد و برای این منظور حداقل نیاز است تا به مقدار حجم مبنا در آن سهم معامله صورت پذیرد.

معایب دامنه نوسان قیمت سهام چیست

دامنه نوسان قیمت سهام در بورس معایبی را نیز با خود به همراه دارد که درک آن‌ها نیز برای کاربران لازم است.

ایجاد صف فروش و صف خرید از اصلی‌ترین معایب این دامنه نوسان است.
عدم امکان سوددهی خیلی زیاد یک سهم در طول یک روز و یا چند روز را نیز می‌توان به این معایب اضافه نمود.

دامنه نوسان قیمت سهام همان طور که از کاهش قیمت قابل توجه یک سهم جلوگیری کرده و مانع از ضرر کردن زیاد کاربران در بازار در طول یک روز می‌شود، از افزایش قیمت بی رویه آن نیز جلوگیری می‌نماید.

استثنائات دامنه نوسان بورس چیست

اکنون به خوبی می‌دانید که دامنه نوسان چیست و چه کاربردی در بازار دارد. اما لازم به یادآوری است که دامنه نوسان قیمت سهام با استثنائاتی نیز روبرو است. در برخی از مواقع دامنه نوسان قیمت یک سهم تغییراتی به خود می‌بیند.

در صورت افشای اطلاعات با اهمیت از نوع الف، در روز باز شدن قیمت آن، هیچ محدوده‌ای برای آن تعیین نشده و قیمت سهم بدون دامنه نوسان قیمت سهام معامله خواهد شد.
در صورت برگزاری مجمع سالانه با هدف تقسیم سود یا تصویب صورت‌های مالی، در روز باز شدن، قیمت سهم بدون محدودیت دامنه نوسان قیمت سهام باز خواهد شد.
در صورت توقف معاملات در یک نماد به دلیل افزایش سرمایه یک شرکت نیز قیمت آن در روز ابتدایی معاملات بدون محدودیت نوسان باز خواهد شد.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

در این مطلب با تعریف دامنه نوسان در بورس آشنا شدیم. مفهوم دامنه نوسان قیمت سهام در بورس در اکثر کشورهای جهان برای جلوگیری از افت و خیز شدید قیمت در طول یک روز مخصوصاً در شرایط بحرانی و به وجود آمدن اخبار اقتصادی و سیاسی مختلف معنا پیدا می‌کند. در بازار بورس ایران نیز این مفهوم با همین استدلال مورد استفاده قرار گرفته و لازم است تا کاربران قبل از اینکه وارد معاملات واقعی در این بازار شوند، بدانند که دامنه نوسان قیمت سهام چیست و چه تأثیری روی معاملات آن‌ها خواهد داشت.

اشتراک :